Tijd voor een resultaatgerichte besturingsfilosofie

Sinds de jaren '80 zijn er in de publieke sector hervormingen doorgevoerd volgens de New Public Management-filosofie. Deze aanpak heeft het efficiëntiedenken uit de industriële context toegepast op publieke organisaties. Dit managementdenken leidde ertoe dat strategische betrokkenheid en de toewijzing van tijd en middelen werden voorbehouden aan een selecte groep beslissers.

Deze dynamiek scheidt denkers van doeners. In een fabriek waar voorspelbare producten met regelmaat van de band rollen, kan dit vanuit een financieel winstperspectief te verdedigen zijn. Echter, van publieke organisaties wordt tegenwoordig verwacht dat zij dagelijks en op alle niveaus zorgvuldig verschillende (strategische) waarden prioriteren. Een bestuursfilosofie gebaseerd op efficiëntie denken leidt vaak niet tot een sterke organisatie met volwassen professionals, vooral gezien de krappe arbeidsmarkt en de instroom van jongere generaties die op zoek zijn naar zingeving.

Desondanks is deze overtuiging nog sterk aanwezig in de leiding van onze publieke sector. Onlangs ontvingen wij een functionele aanvraag waarbij het besturingsmodel gebaseerd was op resourcemanagement en een 'vraag en aanbod'-spel van capaciteit tot op persoonsniveau. Er leek een geloof te bestaan in de beheersbaarheid en programmeerbaarheid van organisaties en gedrag, met controle van buitenaf. Er werd onder andere gevraagd om strategische personeelsplanning met een planningshorizon van vijf jaar.

Er lijkt een angst te bestaan dat 'resources' niet efficiënt worden ingezet, wat een reëel risico is. De vraag is echter of je knoppen moet inbouwen voor een selecte groep, of de moed hebt om een cultuur te bouwen waarin doelmatigheid als waarde wordt meegenomen in het afwegingskader.

Het perfectionisme in onze maatschappij en de begrenzing van het professionele waardenafwegingskader zorgen ervoor dat veel mensen risicomijdend gedrag vertonen. Dit wordt versterkt door normeringen en certificering, wat de risico-focus juist aanwakkert.

Het is tijd om weer meer aandacht te besteden aan de opbrengstenkant van ons werk. Er is moed (courage – hart) nodig om met onbekende of geaccepteerde risico’s toch voor resultaat te gaan. Dit vereist inzicht en een reflectief proces op het eigen handelen.

Emprover is ontwikkeld vanuit deze filosofie, gebaseerd op lerend organiseren waarbij strategische en sociale betrokkenheid wordt gestimuleerd. Ons concept gaat uit van wendbaarheid en resultaatgerichte teams zonder directe centrale aansturing en toewijzing van capaciteit. Dit bevordert strategische én sociale betrokkenheid, wat leidt tot meer opbrengsten en minder risico’s door gelukkige mensen in sterke (publieke) organisaties.